Blog Glukozamina, kiedy ją stosować

Bezpiecznym produktem z wyboru w prawidłowej funkcji stawu kolanowego jest Glukozamina.

Algorytm ESCEO zaleca stosowanie glukozaminy już na pierwszym etapie

leczenia choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego.

Choroba zwyrodnieniowa stawów (ChZS) obejmuje wiele procesów patologicznych

w obrębie chrząstki stawowej, a także podchrzęstnej warstwy kości, więzadeł,

torebki stawowej, błony maziowej oraz tkanek okołostawowych.

W przebiegu ChZS dochodzi do uszkodzenie struktur stawowych, co jest przyczyną

wystąpienia dolegliwości bólowych i upośledzenia czynność stawu.

Najczęstszą jej lokalizacją jest staw kolanowy, a objawowa choroba zwyrodnieniowa

kolana występuje z wysoką częstością u osób powyżej 50. roku życia, dotykając ponad 250 mln

osób na świecie.

Podstawowym celem leczenia ChZS jest zmniejszenie intensywności bólu i ograniczenie

toczącego się stanu zapalnego [1].

Europejskie Towarzystwo Klinicznych i Ekonomicznych Aspektów Osteoporozy

i Choroby Zwyrodnieniowej Stawów

(ang. European Society for Clinical and Economic Aspects of Osteoporosis and Osteoarthritis – ESCEO)

opracowało algorytm postępowania u pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawu kolanowego,

w którym rekomenduje przewlekłe stosowanie leków z grupy SYSADOA

(ang. symptomatic slow-acting drugs for osteoarthritis), m.in. glukozaminy.

Algorytm ESCEO zaleca stosowanie glukozaminy już na pierwszym etapie leczenia choroby

zwyrodnieniowej stawu kolanowego [1].

Glukozamina stanowi naturalny składnik glikozaminoglikanów znajdujących się

w chrząstce i płynie stawowym.

Gdy jest podawana egzogennie, skutecznie wywiera działanie farmakologiczne na zwyrodniałą

chrząstkę i chondrocyty.

Działanie glukozaminy – zarówno objawowe, jak i modyfikujące przebieg

choroby – może wynikać ze zmniejszenia ekspresji wielu mediatorów stanu zapalnego,

co prowadzi do ograniczenia degradacji chrząstki i progresji choroby [2].

W piśmiennictwie dostępnych jest wiele badań klinicznych, w których oceniono stosowanie

glukozaminy w objawowym leczeniu ChZS. W przeglądzie systematycznym bazy

Cochrane uwzględniającym 25 randomizowanych badań klinicznych z łącznym udziałem 4963 chorych wykazano, że glukozamina skuteczniej niż placebo zmniejszała dolegliwości bólowe

(standaryzowana średnia różnic (SMD) = -1,11, 95% CI -1,66 – -0,57] i poprawiała czynność stawów (wskaźnik Lequesne: wartość SMD = -0,47, 95% CI -0,82 – -0,12).

Gdy glukozaminę porównano z niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (NLPZ),

okazało się, że zmniejszenie dolegliwości bólowych w obserwacji od 6 miesięcy do 3 lat

było podobne przy znacznie korzystniejszym profilu bezpieczeństwa glukozaminy,

m.in. braku działań niepożądanych typowych dla NLPZ [3].

W innym randomizowanym badaniu z podwójnie ślepą próbą porównano skuteczność

i bezpieczeństwo glukozaminy (3 × 500 mg) i ibuprofenu (3 × 400 mg) stosowanych

przez cztery tygodnie w leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego [4].

Do badania włączono 200 chorych z objawami utrzymującymi się co najmniej

od trzech tygodni i wskaźnikiem Lequesne’a ≥ 7 punktów.

Po czterech tygodniach terapii oba leki były tak samo skuteczne w redukcji

dolegliwości bólowych (p = 0,67). W momencie włączenia średnia wartość wskaźnika

Lequesne’a wynosiła 16 punktów, a po leczeniu obniżyła się w obu grupach o sześć punktów.

Niestety w grupie leczonej ibuprofenem odsetek zdarzeń niepożądanych

wynosił 35% (głównie występowały działania niepożądane ze strony przewodu pokarmowego),

podczas gdy w grupie glukozaminy odsetek ten był istotnie niższy i wynosił 6% (p < 0,001).

Co ważne, w grupie ibuprofenu stwierdzono także wyższy niż w grupie glukozaminy odsetek

działań niepożądanych, z powodu których przerwano leczenie (7% vs 1%, p = 0,035).

Działania niepożądane Glukozamina Ibuprofen Dolegliwości ze strony

układu pokarmowego 5 (1) 29 (4) Świąd lub reakcje skórne 1 (0) 4 (3)

Rumień 0 (0) 1 (0) Uczucie zmęczenia 0 (0) 1 (0) Łącznie 6** (1)* 35 (7)

Liczba pacjentów, którzy zgłosili działania niepożądane. W nawiasie liczba chorych

, którzy z ich powodu zrezygnowali z udziału w badaniu.

**p < 0,001, *p = 0,035 vs ibuprofen;

Test dokładny Fishera (dwukierunkowy)

Źródło: Müller-Fassbender H, Bach GL, Haase W, Rovati LC, Setnikar I. (1994)

Glucosamine sulfate compared to ibuprofen in osteoarthritis of the knee.

Osteoarthritis Cartilage. Mar; 2(1): 61-9.

Podsumowując, dane literaturowe wskazują, że glukozamina jest tak samo skuteczna jak

NLPZ w redukcji dolegliwości bólowych u pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawu kolanowego, jest jednak pozbawiona działań niepożądanych związanych z podawaniem NLPZ.

Piśmiennictwo 1. Bruyere O, Cooper C, Pelletier JP, Maheu E, Rannou F, Branco J,

Luisa Brandi M, Kanis JA, Altman RD, Hochberg MC, Martel-Pelletier J, Reginster JY.

A consensus statement on the European Society for Clinical and

Economic Aspects of Osteoporosis and Osteoarthritis (ESCEO) algorithm

for the management of knee osteoarthritis-From evidence-based medicine to

the real-life setting. Semin Arthritis Rheum.2016;45:S3-11.

2. Studzińska-Sroka E, Bylka W. Glukozamina – pomoc w leczeniu osteoartrozy.

Postępy Fitoterapii.2011;248-253.

3. Bruyere O, Altman RD, Reginster JY. Efficacy and safety of glucosamine sulfate

in the management of osteoarthritis: Evidence from real-life setting trials and

surveys. Semin Arthritis Rheum.2016;45:S12-17.

4. Muller-Fassbender H, Bach GL, Haase W, Rovati LC, Setnikar I.