Zaloguj się
Bezpiecznym produktem z wyboru w prawidłowej funkcji stawu kolanowego jest Glukozamina.
Algorytm ESCEO zaleca stosowanie glukozaminy już na pierwszym etapie leczenia choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego. Choroba zwyrodnieniowa stawów (ChZS) obejmuje wiele procesów patologicznych w obrębie chrząstki stawowej, a także podchrzęstnej warstwy kości, więzadeł, torebki stawowej, błony maziowej oraz tkanek okołostawowych. W przebiegu ChZS dochodzi do uszkodzenie struktur stawowych, co jest przyczyną wystąpienia dolegliwości bólowych i upośledzenia czynność stawu.
Najczęstszą jej lokalizacją jest staw kolanowy, a objawowa choroba zwyrodnieniowa kolana występuje z wysoką częstością u osób powyżej 50. roku życia, dotykając ponad 250 mln osób na świecie.
Podstawowym celem leczenia ChZS jest zmniejszenie intensywności bólu i ograniczenie toczącego się stanu zapalnego [1].
Europejskie Towarzystwo Klinicznych i Ekonomicznych Aspektów Osteoporozy i Choroby Zwyrodnieniowej Stawów (ang. European Society for Clinical and Economic Aspects of Osteoporosis and Osteoarthritis – ESCEO) opracowało algorytm postępowania u pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawu kolanowego, w którym rekomenduje przewlekłe stosowanie leków z grupy SYSADOA (ang. symptomatic slow-acting drugs for osteoarthritis), m.in. glukozaminy. Algorytm ESCEO zaleca stosowanie glukozaminy już na pierwszym etapie leczenia choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego [1].
Glukozamina stanowi naturalny składnik glikozaminoglikanów znajdujących się w chrząstce i płynie stawowym. Gdy jest podawana egzogennie, skutecznie wywiera działanie farmakologiczne na zwyrodniałą chrząstkę i chondrocyty.
Działanie glukozaminy – zarówno objawowe, jak i modyfikujące przebieg choroby – może wynikać ze zmniejszenia ekspresji wielu mediatorów stanu zapalnego, co prowadzi do ograniczenia degradacji chrząstki i progresji choroby [2]. W piśmiennictwie dostępnych jest wiele badań klinicznych, w których oceniono stosowanie glukozaminy w objawowym leczeniu ChZS. W przeglądzie systematycznym bazy Cochrane uwzględniającym 25 randomizowanych badań klinicznych z łącznym udziałem 4963 chorych wykazano, że glukozamina skuteczniej niż placebo zmniejszała dolegliwości bólowe (standaryzowana średnia różnic (SMD) = -1,11, 95% CI -1,66 – -0,57] i poprawiała czynność stawów (wskaźnik Lequesne: wartość SMD = -0,47, 95% CI -0,82 – -0,12). Gdy glukozaminę porównano z niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (NLPZ), okazało się, że zmniejszenie dolegliwości bólowych w obserwacji od 6 miesięcy do 3 lat było podobne przy znacznie korzystniejszym profilu bezpieczeństwa glukozaminy, m.in. braku działań niepożądanych typowych dla NLPZ [3]. W innym randomizowanym badaniu z podwójnie ślepą próbą porównano skuteczność i bezpieczeństwo glukozaminy (3 × 500 mg) i ibuprofenu (3 × 400 mg) stosowanych przez cztery tygodnie w leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego [4].
Do badania włączono 200 chorych z objawami utrzymującymi się co najmniej od trzech tygodni i wskaźnikiem Lequesne’a ≥ 7 punktów. Po czterech tygodniach terapii oba leki były tak samo skuteczne w redukcji dolegliwości bólowych (p = 0,67). W momencie włączenia średnia wartość wskaźnika Lequesne’a wynosiła 16 punktów, a po leczeniu obniżyła się w obu grupach o sześć punktów. Niestety w grupie leczonej ibuprofenem odsetek zdarzeń niepożądanych wynosił 35% (głównie występowały działania niepożądane ze strony przewodu pokarmowego), podczas gdy w grupie glukozaminy odsetek ten był istotnie niższy i wynosił 6% (p < 0,001). Co ważne, w grupie ibuprofenu stwierdzono także wyższy niż w grupie glukozaminy odsetek działań niepożądanych, z powodu których przerwano leczenie (7% vs 1%, p = 0,035).
Działania niepożądane Glukozamina Ibuprofen Dolegliwości ze strony układu pokarmowego 5 (1) 29 (4) Świąd lub reakcje skórne 1 (0) 4 (3) Rumień 0 (0) 1 (0) Uczucie zmęczenia 0 (0) 1 (0) Łącznie 6** (1)* 35 (7) Liczba pacjentów, którzy zgłosili działania niepożądane. W nawiasie liczba chorych, którzy z ich powodu zrezygnowali z udziału w badaniu. **p < 0,001, *p = 0,035 vs ibuprofen;
Test dokładny Fishera (dwukierunkowy)
Źródło: Müller-Fassbender H, Bach GL, Haase W, Rovati LC, Setnikar I. (1994)
Glucosamine sulfate compared to ibuprofen in osteoarthritis of the knee. Osteoarthritis Cartilage. Mar; 2(1): 61-9.
Podsumowując, dane literaturowe wskazują, że glukozamina jest tak samo skuteczna jak NLPZ w redukcji dolegliwości bólowych u pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawu kolanowego, jest jednak pozbawiona działań niepożądanych związanych z podawaniem NLPZ.
Piśmiennictwo 1. Bruyere O, Cooper C, Pelletier JP, Maheu E, Rannou F, Branco J, Luisa Brandi M, Kanis JA, Altman RD, Hochberg MC, Martel-Pelletier J, Reginster JY. A consensus statement on the European Society for Clinical and Economic Aspects of Osteoporosis and Osteoarthritis (ESCEO) algorithm for the management of knee osteoarthritis-From evidence-based medicine to the real-life setting. Semin Arthritis Rheum.2016;45:S3-11.
2. Studzińska-Sroka E, Bylka W. Glukozamina – pomoc w leczeniu osteoartrozy. Postępy Fitoterapii.2011;248-253.
3. Bruyere O, Altman RD, Reginster JY. Efficacy and safety of glucosamine sulfate in the management of osteoarthritis: Evidence from real-life setting trials and surveys. Semin Arthritis Rheum.2016;45:S12-17.
4. Muller-Fassbender H, Bach GL, Haase W, Rovati LC, Setnikar I. Glucosamine sulfate compared to ibuprofen in osteoarthritis of the knee. Osteoarthritis Cartilage.1994;2:61-69.
PODZIEL SIĘ Z INNYMI:/ Żródło Redakcja Eskulap