Babka lancetowata (Plantago lanceolata) jest rośliną znaną od wieków w medycynie ludowej, a dziś jej właściwości lecznicze są potwierdzone przez współczesne badania naukowe. Roślina ta występuje powszechnie w Europie, Azji oraz Ameryce Północnej, a jej liście, nasiona i korzenie od dawna są wykorzystywane w terapii różnorodnych dolegliwości. Dzięki bogactwu związków aktywnych, takich jak irydoidy, flawonoidy, garbniki i śluzy, babka lancetowata wykazuje szerokie działanie prozdrowotne.

Składniki aktywne babki lancetowatej

Babka lancetowata zawiera szereg bioaktywnych składników, które odpowiadają za jej lecznicze właściwości. Wśród najważniejszych związków znajdują się:

• Irydoidy (aukubina, katalpol) – działają przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie i przeciwwirusowo.
• Flawonoidy – wspomagają działanie przeciwutleniające i przeciwzapalne.
• Śluzy – mają właściwości osłonowe i łagodzące podrażnienia.
• Garbniki – wykazują działanie ściągające, co pomaga w gojeniu ran.

 

Właściwości lecznicze babki lancetowatej

1. Działanie przeciwzapalne i przeciwwirusowe

Babka lancetowata jest szeroko znana ze swoich właściwości przeciwzapalnych, które wynikają głównie z obecności aukubiny – związku należącego do irydoidów. Badania opublikowane w różnych źródłach medycznych sugerują, że ekstrakty z babki mogą hamować produkcję mediatorów zapalnych, takich jak prostaglandyny, co pomaga w łagodzeniu stanów zapalnych.
W badaniach in vitro wykazano również, że aukubina ma właściwości przeciwwirusowe, szczególnie w przypadku wirusów wywołujących infekcje dróg oddechowych. Badania wskazują na potencjał babki przy wsparciu leczenia infekcji wirusowych, co może tłumaczyć jej tradycyjne zastosowanie w leczeniu przeziębień i zapalenia gardła.

2. Łagodzenie kaszlu i schorzeń dróg oddechowych

Jednym z najbardziej znanych zastosowań babki lancetowatej jest jej wykorzystanie przy wsparciu leczenia kaszlu, zapalenia oskrzeli i innych dolegliwości układu oddechowego. Jej liście zawierają śluzy, które tworzą warstwę ochronną na błonach śluzowych dróg oddechowych, łagodząc podrażnienia i ułatwiając odkrztuszanie. Dzięki temu babka lancetowata znajduje zastosowanie jako składnik syropów na kaszel oraz środków na ból gardła.

3. Wspomaganie gojenia ran i oparzeń

Babka lancetowata jest często stosowana zewnętrznie w postaci okładów lub maści na rany, oparzenia i ukąszenia owadów. Jej właściwości przeciwzapalne, przeciwbakteryjne i ściągające przyczyniają się do przyspieszenia prawidłowych procesów gojenia, a także zapobiegania zakażeniom. Aukubina i garbniki obecne w babce lancetowatej mogą wspomagać regenerację skóry, co czyni ją skutecznym środkiem wykorzystywanym przy wsparciu leczenia ran i owrzodzeń.

4. Działanie przeciwbakteryjne

Ekstrakty z babki lancetowatej wykazują silne działanie przeciwbakteryjne, co potwierdzają liczne badania. Badania in vitro wykazały, że roślina ta może skutecznie hamować wzrost wielu patogennych bakterii, w tym Staphylococcus aureus i Escherichia coli. Działanie to sprawia, że babka lancetowata może wspierać prawidłowe procesy leczenia infekcji skóry oraz gojenia ran.

5. Wsparcie układu pokarmowego

Babka lancetowata może również być wykorzystana w dolegliwościach trawiennych, takich jak zaparcia, biegunki czy podrażnienia błon śluzowych jelit. Dzięki zawartości śluzów, liście babki mają działanie osłonowe na przewód pokarmowy, co wspomaga prawidłowe procesy regeneracji i łagodzenia podrażnień wywołanych np. wrzodami żołądka.

6. Działanie antyoksydacyjne

Babka lancetowata jest źródłem silnych antyoksydantów, takich jak flawonoidy, które pomagają w walce z wolnymi rodnikami odpowiedzialnymi za uszkodzenia komórek i starzenie się organizmu. Dzięki temu może wspierać procesy ochronne przed chorobami przewlekłymi, takimi jak miażdżyca czy nowotwory.

Zastosowanie i sposoby przyjmowania

Babka lancetowata dostępna jest w różnych formach:

• Napar lub herbatka – na kaszel i infekcje dróg oddechowych.
• Syrop – w przypadku kaszlu i bólu gardła.
• Maści i okłady – stosowane zewnętrznie na rany, oparzenia i ukąszenia.
• Suplementy w kapsułkach – jako wsparcie odporności oraz układu pokarmowego.

• Babka lancetowata to niezwykle wartościowa roślina, która może wspierać nasz organizm w prawidłowych procesach dla zachowania i utrzymania zdrowia na wielu poziomach. Jej właściwości przeciwzapalne, przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne i gojące sprawiają, że znajduje szerokie zastosowanie w medycynie naturalnej oraz współczesnej fitoterapii. Warto jednak pamiętać, że przed rozpoczęciem stosowania babki lancetowatej w celach terapeutycznych, szczególnie w formie suplementów, zawsze warto skonsultować się z lekarzem, zwłaszcza w przypadku osób z istniejącymi chorobami lub przyjmujących inne leki.

  Źródła:

  • httpwww_bg_utp_edu_plartlab52011preparaty20kosmetyczne20na20bazie.pdf
  • Jambor, Zielarstwo w Polsce – stan obecny i perspektywy rozwoju, Postępy
    Fitoterapii, (2007), 2, 78-81
  • E. Andrzejewska-Golec, Babka lancetowata-tradycja i współczesne zastosowania w lecznictwie, Panacea, (2008), 3(24), 9-11
  • G. Matysik, K. Głowniak, Kompozycja ziołowa do leczenia przewlekłych ran, PL198268, 30.06.2008 WUP 06/08
  • Ożarowski A., Rumińska A., Suchorska K., Węglarz Z., Leksykon roślin leczniczych, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1990
  • Farmakopea polska; t. III, wyd. VII, URPL, Warszawa, 2008
  • Ziołolecznictwo. Poradnik dla lekarzy, Ożarowski A. (red.). Wyd. 3., Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1982
  • https://www.czytelniamedyczna.pl/3556,babka-lancetowata-plantago-lanceolata-l-waciwoci-lecznicze.html